Pora na lekturę. Raz, dwa, trzy leci cytat.
Kompetencja – połączenie trzech atrybutów: wiedzy, umiejętności i postawy. Wyróżniają one daną osobę łatwością sprawnej, skutecznej, odpowiadającej oczekiwaniom jakościowym, realizacji danych zadań. Działania osoby kompetentnej, w danej dziedzinie, winny spełniać obowiązujące w danej społeczności/organizacji kryteria.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kompetencja
Tyle mówi Wikipedia. Definicja bardzo skromna. Widocznie nikomu nie chciało się rozwijać tego tematu.
Wiedza
Trzy atrybuty opisujące kompetencje. Każdy z nich umówiłem przy okazji prześwietlania kandydatów. Test wiedzy poruszał pierwszy element tego trójkąta. To weryfikacja suchych faktów. Idziesz na egzamin. Masz zestaw pytań. Odpowiadasz na nie. Jak prawidłowo to znaczy, że masz wiedzę. Wiedza, jednakże jest dziedziną czysto teoretyczną.
Przywołam tutaj ponownie przykład jazdy na rowerze. Wiesz, że aby rower jechał, to musisz naciskać na pedały oraz utrzymać równowagę.
Umiejętności
Umiejętności w odróżnieniu od wiedzy definiują czy to co umiesz w teorii potrafisz wykorzystać w praktyce. Szerzej o tym pisałem przy okazji weryfikacji umiejętności.
Nie zostaniesz kolarzem jak będziesz studiował jazdę na rowerze z książek. Ah, kto teraz czyta książki. One są passe. Naoglądałeś się instruktarzy na YouTube. Wyobrażasz sobie jak pokonujesz kolejne zakręty Tour de France. Wizualizujesz sobie jak zostawiasz peleton za plecami. Mijasz linie metry. Zakładasz koszulkę lidera wyścigu.
Marzenia na razie na bok. Wsiadasz na rower. Jedziesz. Pokonujesz pierwszy zakręt. Dynamiczny podjazd. Pierwsze wzniesienie za tobą. W dół jeszcze szybciej. Mkniesz, mijasz innych rowerzystów. To już nie wyobraźnia. To rzeczywistość. Jedziesz. Pewnie czujesz się na rowerze. Masz umiejętności. Masz dwa z trzech atrybutów kompetencji.
Postawy
Czy to już wystarczy, aby wygrać wyścig kolarski? Niekoniecznie. Potrzebujesz jeszcze odpowiednio gospodarować swoją energią. Zmieniać biegi w rowerze. Wykorzystywać jazdę w grupie, tak by mniej się męczyć. To jest właśnie postawa.
A tak mniej abstrakcyjnie i ambitnie? Jak jedziesz rowerem to w jaki sposób pokonujesz przejście dla pieszych? Jadąc czy prowadząc swój jednoślad? Jeździsz chodnikiem czy ulicą? Jak chodnikiem to, kiedy? Przestrzegasz przepisów? To właśnie definiuje twoją postawę.
Trójkąt kompetencyjny
Trzy elementy. Wiedza, umiejętności, postawy. Trzy punkty. Połącz je ze sobą i otrzymasz trójkąt. Trójkąt kompetencyjny.
Taki trójkąt odpowiednio zbudowany może być bardzo potężnym narzędziem w Twojej codziennej pracy. Zastanów się nad kompetencjami jakie powinien posiadać każdy z członków zespołu. Jakie ty powinieneś mieć kompetencje? Czego powinieneś się nauczyć? Co powinieneś robić inaczej? Zadaj te pytania sobie. Rzuć wyzwanie członkom zespołu. Powiedz im czego oczekujesz. Zaangażuj osoby, które będą poruszać się po drabinie kompetencyjnej. Zdemokratyzuj proces. Niech inni także mają wkład w proces, w którym się będą poruszać. Jak będzie to dziełem wspólnym to masz większe szanse, że inni będą chcieli podążać za tym co ustalili. W końcu to ustalili, prawda?
Zastosowanie praktyczne
Wykorzystanie trójkąta kompetencyjnego w praktyce jest ograniczone tylko Twoją wyobraźnią. Dla jej pobudzenia kilka przykładów z mojej strony.
Rozwój osobisty
Mając spisane kompetencje wymagane na każdym poziomie zaawansowania, wiesz w jakim kierunku powinieneś się rozwijać, lub też rozwijać osoby w zespole.
Ścieżka awansu
Po zdobyciu wymaganych kompetencji wymaganych na kolejny poziom możesz oczekiwać awansu. Naturalnie nie znaczy, że go dostaniesz, bo o tym mogą decydować także inne czynniki. Jednakże jest to taki certyfikat posiadania wymaganych kompetencji na kolejnym etapie w drabince hierarchii.
Informacja zwrotna
W jaki sposób przekazać, czy powinieneś się jeszcze nauczyć lub też jakie braki posiadasz. A no właśnie przez spisane kompetencje.
Ocena roczna
Jak masz w firmie procedurę oceny rocznej to trójkąt kompetencyjny może być jej częścią. W szczególności odnosi się to do postaw.
Rekrutacja
Rekrutujesz nowe osoby w zespole? To taki trójkąt kompetencyjny pozbawiony wrażliwych danych na temat procesów w organizacji może być pomocny. W szczególności jak korzystasz z usług zewnętrznych partnerów do poszukiwania kandydatów. Dokładnie określając swoje wymagania pomagasz filtrować potencjalnych kandydatów.
Podziękowania dla Stephena
Osobiście z trójkątem kompetencyjnym zetknąłem się po raz pierwszy czytając bloga Stephena Hauntsa. Stworzył on ciekawy dokument, który definiował co powinien wiedzieć specjalista na każdym etapie rozwoju zawodowego. Link to artykuły tutaj. Znajdziesz tam też cały trójkąt kompetencyjny używany przez Stephena. Nie kopiuj, jednakże tego. Wzoruj się na tym i stwórz coś co będzie odzwierciedlać specyfikę Twojej organizacji.
Podsumowanie
To teraz nie pozostało nic innego jak szlifować kompetencje potrzebne do wygrania wyścigu kolarskiego. Dalej marzysz o koszulce lidera w Tour de France? Wiesz już jakie kompetencje do tego są potrzebne? Nie siedź na miejscu. Wspinaj się. To ty decydujesz o tym, gdzie będziesz jutro.
Trójkąt kompetencyjny jest tylko jednym z narzędzi, które mogą Tobie pomóc. Nie jest to wytrych, którym otworzysz wszystkie drzwi. Jak ze wszystkim musisz dostosować to do swoich wymagań. Na pewno jego implementacja nie jest łatwa. Wymaga dużo czasu i cierpliwości. Przede wszystkim wymaga umiejętności przekazywania informacji zwrotnej.
Warto spróbować. Jak ci nie wyjdzie to będziesz chociaż wiedział, że próbowałeś. Nie poddawaj się.